Ik kijk naar het programma 'Sophie in de mentale kreukels'. Sophie Hilbrand heeft 4 jaar geleden een burn-out gekregen en onderzoekt hoe dat komt.

Om een burn-out te begrijpen moet je eerst de achtergrond kennen van iemands gedrags- en gevoelssysteem. Ieder mens heeft een rationele en een intuïtieve kant. De rationele kant zorgt voor de daadkracht en het doorzettingsvermogen. De intuïtieve kant stuurt je hart (waar je blij van wordt) en je gevoel aan. Als je goed in je vel zit, werken beide kanten samen, waarbij het hart de sturing geeft en de ratio deze sturing begeleidt.

Bij iemand die gevoelig is voor een burn-out, heeft de rationele kant meer plek dan de intuïtieve kant. Je hebt heel veel daadkracht, maar je hebt moeite om bij je gevoel te komen. Je piekert veel en het hoofd draait overuren. Wanneer je hoofd overuren draait, is het niet gemakkelijk om naar je gedachten, gevoelens en gedragspatronen te kijken. Vaak hol je door en vlieg je van hot naar her. Je zit in een overlevingsmodus. Je bent vaak perfectionistisch en je moet van jezelf alles aankunnen (onmisbaar zijn). Je zoekt (wellicht onbewust) bevestiging van de buitenwereld: prestatie en succes zijn heel belangrijk.

Als deze mens goed naar zijn emoties gaat kijken, zal hij ontdekken dat er veel angsten te voelen zijn: angst om wat de ander van jou denkt, angst om te falen en angst om iemand af te wijzen. Vaak worden deze angsten weggedacht en gerationaliseerd. Hierdoor worden keuzes voor de ander gemaakt in plaats van voor jezelf. De ademhaling is vaak hoog (borst) en snel.

Een uiteindelijke burn-out bouwt zich op en dat kan jaren duren. Er zijn overtuigingen die ervoor zorgen dat de burn-out er uiteindelijk komt:

• Mij mankeert niets!
• Ik houd niet van aanstellen!
• Het gaat toch goed?
• Ik laat me niets door een ander zeggen, ik weet het zelf wel.

Hierdoor is het voor de omgeving ook moeilijk om tot deze mensen door te dringen. De omgeving voelt de burn-out meestal eerder aan dan de persoon zelf. Totdat de mens met de rationele invalshoek vastloopt met zijn systeem. Het lijkt alsof er een elastiekje knapt en er zijn alleen nog maar emoties. Ze worden huilerig en er ontstaat paniek en ze voelen zich doodmoe. Een burn-out dwingt de persoon een pas op de plaats te maken en tot rust te komen en dit kan wel een jaar duren. Je wordt gedwongen om te denken over:

• Hoe sta ik in het leven?
• Wat denk en voel ik?
• Kan ik bij mijn gevoel komen?
• Zit ik met mijn werk op je juiste plek?
• Zit ik privé op de juiste plek?

Zowel tijdens als na het jaar van de burn-out ga je meer emoties voelen, je wordt emotioneler. De meeste mensen hebben na het herstellen van een burn-out minder energie dan ervoor. Dat komt omdat belastende emoties energie vragen. Een burn-out geeft aan dat je je meer moet gaan verdiepen in je intuïtieve en je gevoelskant. Dat je meer moet leren voelen welke gevoelens van angst er in de weg zitten tot goed functioneren.

De volgende tips zijn een hulpmiddel bij een burn-out:

• Probeer elke dag je gevoel je voelen:  hoe voel je je vandaag?
• Wanneer je moeite hebt om je gevoel te voelen, ga dan hulp zoeken.
• Volg je gevoel: ga zitten wanneer je je moe voelt en ga activiteiten doen waar je blij van wordt.
• Uit je gevoelens en emoties, krop ze niet op.
• Maak keuzes voor jezelf, zowel privé als in je werk. Hiervoor is het nodig om naar je gevoel te gaan. Pas wanneer je grenzen voelt, kun je ze stellen!
• Werk aan je angsten en leer om los te laten.
• Probeer niet zelf alles op te lossen, laat  dingen soms gebeuren!

Je hebt een burn-out goed verwerkt wanneer je accepteert (lees: rust gevonden hebt) in het feit dat je een burn-out hebt gehad. Wanneer je ontdekt wat de burn-out als meerwaarde voor je leven heeft gebracht, ben je nog een stap verder. Je kunt je erna veel gelukkiger en meer tevreden voelen.

Maar nog beter is het wanneer je ontdekt hoe je systeem van emoties en gedachten in elkaar steekt. Wanneer je je hart meer gaat voelen , het gepieker veel minder wordt  en je verbonden raakt met jezelf gaat het veel beter.  En als je dan vertrouwen voelt in jezelf (en het leven),  meer tot ontspanning komt en een buikademhaling krijgt mag je trots zijn op jezelf. Hiermee kun je voorkomen dat je wellicht jaren later weer tegen een burn-out aanloopt.