"Jij hebt mijn eigendom afgepakt!" zei ik tegen de man. Hij beaamde dat, maar zei geen 'sorry'. En hij gaf mijn eigendom ook niet terug.
Hij vertelde dat hij het moeilijk had: "Mijn vader is overleden, mijn dochter wil mij niet meer zien, ik heb een conflict met de boekhouder en alles wordt me teveel!" Ik kon geen medelijden opbrengen, dit was de derde keer dat het gebeurde. Hij was niet eerlijk en schoot in een slachtofferrol.

In dit blog diep ik dit onderdeel uit. Er is namelijk een groot verschil tussen 'slachtoffer zijn' en 'blijven hangen in een slachtoffer'.

Het slachtoffer zijn:
Wanneer ik het woord slachtoffer opzoek bij de Dikke van Dale staat er het volgende: een slachtoffer is iemand die buiten zijn schuld lichamelijke, financiële of geestelijke schade lijdt. Iemand die het moet ontgelden.

De woorden 'buiten zijn schuld' zijn het belangrijkste van een slachtoffer.

Voorbeelden hiervan zijn het volgende:

1. Buiten jouw schuld om word je aangereden. Je houdt blijvend letsel hiervan over.
2. Je portemonnee wordt gerold.
3. In korte tijd overlijden veel mensen in jouw omgeving, je voelt je alleen en in de rouw.

Ieder mens kent het gevoel van 'slachtoffer zijn'. Je kunt je leven namelijk niet naar je hand zetten, hoe graag je dit ook zou willen. Het leven is niet gemakkelijk en hoe langer je leeft, hoe meer er in je rugzak komt. Het is heel natuurlijk om medelijden met jezelf te hebben of jezelf zielig te vinden. Er is geen mens die dat gevoel niet kent. In mijn praktijk maak ik dit geregeld los, waarna je je veel beter voelt.
Het gaat er eigenlijk om hoe je met dit gevoel dealt. Werk je eraan om dit los te laten? Of blijf je hierin hangen?

Blijven hangen in een slachtoffer:
Als je 'in je slachtoffer zijn', niet je boosheid en verdriet loslaat, kan er een mechaniek ontstaan van klagen of beschuldigen. 'Het overkomt mij altijd!' of 'zij zorgen ervoor dat ik me zo voel'. Je blijft maar doorgaan met verwijten naar je omgeving zonder dat je zelf verantwoording neemt voor je eigen gedrag. Op den duur wordt je omgeving hier moedeloos van en gaat zeggen: "Nu weet ik het wel!" Je bent in een slachtofferrol beland.

Het voorbeeld hierboven was extreem: De man gebruikte 'alles wat hem was overkomen' als excuus waarom mijn eigendom bij hem was beland. Hij beschuldigde mij dat ik een zeikerd was over iets kleins.
En ik maakte mijn eigen keuze. Het was geen familie of vriend dus hij stond me niet na. Dus ik volgde mijn gevoel en ik nam afstand. Daar werd ik blij van.

Maar wat nu als er familie of vrienden hierin blijven hangen? En je wilt toch contact houden ondanks het feit dat ze niet willen stoppen met klagen en beschuldigen en het onderwerp niet bespreekbaar is! Zet je schouders er dan maar onder!

1. Geef heel duidelijk je grenzen aan: zorg dat het contact kortdurend is zodat je het vol kunt houden.
2. Ga zo min mogelijk discussie aan, laat maar kletsen. Dan kun je het volhouden.
3. Gebruik humor (en dat is een uitdaging!) en klaag niet. Anders kom je in no‑time in je eigen slachtofferrol ;)

Herken jij in jouw omgeving de slachtofferrol?