Op een feest bevindt zich in een hoek van de kamer een groep pubers tussen de 14 en en 17 jaar. Er staat alcohol op tafel en er ontstaat een discussie of ze een glas zullen drinken.

In mijn eigen jeugd mocht je vanaf 15/16 jaar een glas alcohol mee drinken. In Nederland is het vanaf 2014 echter verboden alcohol te drinken wanneer je onder de 18 jaar bent. Een van de redenen van dit verbod is het feit dat er de laatste jaren steeds meer jonge comazuipers op de Spoedeisende Hulp terecht kwamen.

Vol interesse volg ik deze discussie. De reacties van de kinderen zeggen namelijk alles over de opvoedstijl van de ouders. "Mijn ouders worden echt heel boos!" zegt een eerste jongen (15 jaar) en kijkt er wat bedrukt en angstig bij. Een meisje (16 jaar) zegt: "Kom op, ze zien het nu niet, laten we stiekem een glas drinken!" De laatste jongen (15 jaar) zegt: "Mijn ouders zouden het niet erg vinden als ik nu drink, maar ik wil geen glas!"

Al vele decennia wordt er opgevoed met regels en afspraken. Vroeger maakten de ouders regels en als kind moest je je hieraan houden, je had weinig inspraak. Soms werd je zelfs geslagen wanneer je je ergens niet aan hield. De laatste jaren wordt er door ouders en kinderen flink gediscussieerd over afspraken en regels. Veelal worden deze samen gemaakt, met als doel dat kinderen zich er dan beter aan houden.

Wanneer we kijken naar de wet, zou geen van de kinderen hierboven een glas alcohol mogen drinken. Het feit dat er door hen over gediscussieerd wordt, geeft aan dat de verschuiving van 16 naar 18 jaar binnen de doelgroep nog niet volledig geaccepteerd is. Wanneer ik kijk naar wie zich aan de regels van de wet houdt, is alleen de eerste jongen geslaagd voor deze test. Hij weet dat hij niet mag drinken, dus dan doet hij het ook niet. Het 16-jarige meisje zou de alcohol wel drinken en de laatste jongen drinkt weliswaar niet, maar bij hem thuis is het drinken wel geoorloofd onder de toegestane leeftijd.

Het is interessant om te bekijken vanuit welke motivatie de kinderen handelen. De eerste jongen is duidelijk angstig voor de reactie van zijn ouders. Hij is bang voor hun boosheid en het is geen eigen motivatie om niet te drinken. De keuze is gebaseerd op angst. Je kunt je afvragen of deze jongen, wanneer hij een jaar ouder is en nog meer puber is, ook nog deze reactie zal geven.

Het meisje van 16 weet ook dat ze niet mag drinken maar heeft er voor gekozen stiekem te zijn. Een kind dat stiekem is, weet dat haar ouders boos worden wanneer de waarheid uitkomt. Omdat ze deze boosheid niet wil voelen, kiest ze ervoor om niet eerlijk te zijn. Ook deze keuze is gerelateerd aan de boosheid van de ouders.

Bij de laatste jongen is iets opvallends te zien. Tussen hem en zijn ouders is er kennelijk al gesproken over dit onderwerp waarbij er duidelijk veel vertrouwen in hem is. Hij mag van zijn ouders onder de toegestane leeftijd drinken, maar hij kiest er bewust voor dit niet te doen. Hij zegt niet waarom hij niet wil drinken maar dat doet er eigenlijk niet toe. Het is een eigen motivatie en hij blijft keurig bij zichzelf in deze discussie.

Opvoeden is heel moeilijk. Alles wat je verbiedt is aantrekkelijk. Als je te veel verbiedt en te streng bent, worden je kinderen bang. Als je opvoeding te vrij is, slaan je kinderen los. Het belangrijkste van opvoeden is om een vertrouwensband op te bouwen met je kinderen en het beste is het om dit al van jongs af aan te doen. Het opbouwen begint al wanneer ze klein zijn. Geef ze de vrijheid om zelf keuzes te maken: bijvoorbeeld in het kiezen van kleding en ook bij het kiezen van vrienden. Vrijheid bij de de keuzes van het spel dat ze willen spelen is ook belangrijk. Het is hierbij heel goed, wanneer het af en toe fout gaat. Wanneer je kinderen de ruimte geeft om fouten te maken, geef je hen de kans om van hun fouten te leren. Stuur bij wanneer je ziet dat ze over een grens gaan.

Ik zie ouders die van alles voor hun kinderen willen bepalen (de dominante ouders): bijvoorbeeld het computergebruik/ipad-gebruik of de keuze van vrienden. Wanneer jij dat als ouder gaat bepalen, kunnen de kinderen niet zelf aanvoelen waar ze zich fijn bij voelen.

Ik zie ook ouders (de laissez-faire ouders) die zoveel loslaten dat ze niet meer weten waar hun kinderen mee bezig zijn. Ze letten niet meer op en kunnen dus ook niet meer bijsturen.

Het beste bij opvoeden is de tussenweg. Je blijft opletten maar geeft ze wel de ruimte en de vrijheid om te ontdekken wat bij hen past en waar ze zich goed bij voelen.  Vertrouwen in je kinderen moet groeien. Vertrouwen is je kinderen loslaten en erop vertrouwen dat ze hun eigen keuzes kunnen maken. En wanneer ze over de grens gaan soms een beetje bijsturen. Het enige waar je je kinderen op moet wijzen is eerlijkheid en respect ten aanzien van iedereen.

Wanneer je dit voor elkaar krijgt, krijg je kinderen die:

• Hun grenzen kunnen aangeven, ook met drugs en alcohol.
• Hun passie kunnen voelen en ervoor kunnen gaan.
• Kunnen voelen wat goed voelt in het leven (en wat niet) en hierdoor bij zichzelf kunnen blijven (niet meegaan met een groepsdruk).
• Kunnen aanvoelen welke kinderen te vertrouwen zijn en welke niet.
• Zelf te vertrouwen zijn wanneer er afspraken worden gemaakt.
• Eerlijk zijn en zeggen wat er in hen omgaat.
• Goed kunnen samenwerken omdat ze hun afspraken nakomen. Er kan op hen  gebouwd worden.
• Keuzes kunnen maken waar ze blij van worden.
• Gelukkig zijn.
• Emoties kunnen voelen en deze ook uiten.

Comazuipers kunnen geen grenzen voelen. Je kunt je zelfs afvragen of ze überhaupt emoties voelen en kunnen uiten. Wellicht drinken ze deze juist weg.

Wanneer jouw kinderen vanuit eerlijkheid en respect een vertrouwensband met je opbouwen, kun je hen vrij laten om eigen keuzes te maken. Wanneer je dit vertrouwen in je kinderen hebt, moet je als ouder wel oplettend blijven (om bij te sturen) en je eigen angsten loslaten. En dat is het moeilijkste wat er is!

Ben jij je bewust hoe je opvoedt?