ADHD, Autisme en andere labels

"ADHD en Autisme, is hier wat aan te doen?" is een vraag die mij regelmatig wordt gesteld.

In mei 2013 is de DSM-V (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) uitgebracht, het nieuwe handboek voor psychiaters. Hierin worden veel verschillende diagnoses met hun criteria beschreven. Het oorspronkelijke doel van DSM is, om de communicatie over psychische stoornissen tussen hulpverleners te verbeteren. Wanneer iemand het heeft over schizofrenie, weet iedereen door dit boek wat hiermee bedoeld wordt.

In de DSM wordt bij het label ADHD een bepaald type problematisch gedrag beschreven. Het is geen vaststelling van een ziekte, zoals bijvoorbeeld de ziekte van Pfeiffer met een bloedtest te bewijzen is. Gedragsvragenlijsten en observatieschalen leiden tot de diagnose. Ook een hersenonderzoek geeft bij ADHD geen duidelijke uitslag. Meestal zijn de sociale factoren (leefomgeving) van een heel grote invloed.

Om uit te leggen wat mijn visie hierbij is, refereer ik naar de visie van Jung (psychiater 1875-1961), Hij noemt de persoonlijkheid van de mens: de psyche. De psyche bestaat uit de gedachten, gevoelens en de gedragingen van de mens, zowel bewust als onbewust. Jung onderscheidt twee houdingen die de richting bepalen van hun persoonlijkheid: de extraverte houding en de introverte houding.

Wanneer je erg extravert bent, kun je spreken van ADHD. Wanneer je erg introvert bent, kun je spreken van Autisme. De mate van introvert- of extravertheid bepaalt je gradatie Autisme of ADHD. Ieder mens heeft een (lichte) vorm van Autisme of ADHD in zich. Wellicht herken je het wel bij je kinderen, je partner of jezelf.

Beide persoonlijkheden worden gekenmerkt door een 'vol hoofd' maar ook door angsten. Bij Autisme is er een sociale angst. Autisten begrijpen hun omgeving niet, zij kunnen de reacties van mensen niet invoelen en voelen zich hierdoor totaal niet gezien door de ander. Eigenlijk voelt de ADHD-er dezelfde angst om niet gezien te worden. Door het drukke gedrag wordt iemand wel gezien, maar je kunt je afvragen of dit op een positieve manier gebeurt.

Beide types zijn niet te genezen.  Er kan wel een grote verandering in de aard van de symptomen ontstaan, wanneer veel aandacht wordt besteed aan de volgende punten:  

1. Individueel:
   Op individueel niveau kan het hoofd met een cranio-sacrale massage tot rust worden gebracht. Tevens kunnen alle eventuele spanningen getransformeerd worden tot een fijner en rustiger gevoel. Wanneer beide types geleerd wordt om af en toe naar binnen te gaan en naar hun emoties te kijken, is er al veel gewonnen.
   
   
2. Omgeving:
   Een heel belangrijk gegeven is de omgeving van het kind. Hoe ervaart het kind de relatie met zijn ouders? Voelt hij zich gehoord en gezien? Heeft hij het gevoel dat hij niet mag zijn wie hij is? Heeft hij het gevoel dat hij niet normaal is en de rest van de wereld wel? Of voelt hij dat hij nu eenmaal wat meer introvert of extravert reageert dan de rest? Dit geldt uiteraard ook voor de relatie die het kind heeft met de andere kinderen van het gezin.
   
   
3. Ouders:
   Waar liggen de grenzen binnen het gezin? Is er respect voor iedereen of wordt er geschreeuwd en geslagen? Geven ouders het goede voorbeeld? Is er een ouder/kind verhouding of loopt het kind over de ouders heen? Volgen beide ouders dezelfde opvoedlijn? Hoe voelen de ouders zich naar elkaar? Hoe is hun relatie? Voelt het kind liefde tussen zijn ouders of niet? Leven ze samen of leven ze gescheiden?
   
   
4. School:
   Hoe is de relatie met de school? Is daar begrip voor zijn ADHD of Autisme? Voelt het kind zich gezien door de leerkracht of juist afgewezen? Hoe voelt het kind zich naar andere kinderen? Is er begrip voor zijn diagnose? Is er respect van het kind voor de leerkracht en zijn klasgenoten?
   
   
5. Voeding:
   Ook kan er een relatie zijn met voeding. Het is niet mijn specialiteit maar in het algemeen is het al een grote sprong voorwaarts wanneer er bewust voor gezonde voeding wordt gekozen. Ook voeding beïnvloedt 'hoe je je voelt!'
   
   
6. Overerving:
   Wanneer beide ouders willen kijken naar hun eigen emoties ten aanzien van hun kind en daar ook nog eens aan willen werken, verandert er het meest bij het kind met de diagnose. Hierdoor ontstaat er namelijk begrip voor het gevoel van je kind omdat je zijn emoties herkent bij jezelf als ouder.

Tips:

• Zoek hulp voor je kind om zich beter te laten ontspannen. Zorg voor massagevormen waar het kind blij van wordt, dat geeft het beste resultaat.
• Ga in gesprek met je kind over hoe hij zijn omgeving ervaart (punt 2). Luister naar hem zonder hem in de reden te vallen.
• Kijk hoe je met je opvoedstijl nog meer op één lijn kunt komen als ouders. Zorg ervoor dat je contact met elkaar houdt door tijd vrij te maken voor elkaar. Een kind met ADHD of Autisme kan een aanslag zijn op je relatie. Zorg dat je gevoel blijft houden voor elkaar.
• Praat met school en probeer samen te werken met de leerkrachten. Een heen en weerschrift met de leerkracht (iedere partij schrijft hierin hoe de dag is verlopen) geeft veel duidelijkheid bij ouders en leerkracht. Tevens geeft het een gevoel van veiligheid bij het kind, hij krijgt  het gevoel geleid te worden. Zorg ook voor een goede verstandhouding met andere ouders van kinderen uit zijn klas. Dit kweekt meer begrip voor het gedrag van je kind.
• Bied, bij een ongezond voedingspatroon, gezonde alternatieven aan. Zorg dat het vol te houden is: wellicht door de week wat streng en in het weekend losser.
• Kijk of je als ouders bij je eigen emoties kan komen. Hoe voel je je bij je kind? Word jij ook vlug boos, of heb je begrip? Zit je bovenop je kind, of geef je hem ook de vrijheid zelf keuzes te kunnen maken? Moet hij voldoen aan het 'normale plaatje' of mag hij meer zijn wie hij is?

Tot slot, het is niet altijd mogelijk om aan al deze punten te werken. Soms, door omstandigheden, is er geen mogelijkheid om tot een verandering te komen. Dan is medicatie onvermijdelijk, deze is niet voor niets uitgevonden. Het is zoals het is!

Bij kinderen met andere labels zoals bijvoorbeeld ADD (aandachtstekort stoornis), ODD (opstandig gedrag) of CD (asociaal gedrag) werkt het net zo.

Werkboek Emotiemethode

Afgelopen december is mijn werkboek met de emotiemethode uitgekomen. Heb je de methode ook als prettig ervaren en wil je deze thuis toepassen? In 10 handige schema's kun je er zelf thuis mee aan de slag.

Bestel deze via de website, bol.com of haal deze bij boekhandel Kempers in winkelcentrum De Hoven in Delft.

Wat de dokter zegt....

Dat stress wordt veroorzaakt door emoties, weet iedereen. Dat er hierdoor een lichamelijke reactie ontstaat, is onderhand ook algemeen bekend. Buikpijn, hoofdpijn en zelfs rugpijn worden vaak al toegeschreven aan stress. Maar dat een uitspraak van een dokter (iemand die er voor heeft geleerd) verstrekkende gevolgen kan hebben voor je lichaam, komt duidelijk naar voren in het verhaal hieronder.

Lees verder >

De Islam, emoties achter het gedrag

De jonge vreemdeling zit in een drukke klas. De meeste leerlingen vindt hij maar vreemd en niemand spreekt zijn moedertaal. Hij voelt zich een vreemde eend in de bijt en dat maakt hem angstig. Hij voelt zich onveilig, gefrustreerd en alleen. Een thuis heeft hij niet, hij heeft alleen zijn broer in zijn directe omgeving. Vanavond zien ze elkaar weer in het tehuis. Om zich te wapenen tegen zijn angst kijkt hij bozig om zich heen. Door zijn negatieve houding mijden sommige klasgenoten hem al, hij ziet angst in hun ogen en dat is een fijn gevoel.

Lees verder >

Spiegeltje spiegelt…

Ik zit in de restauratie van een ziekenhuis. Aan de tafel naast me zitten een vader, moeder en drie kinderen, een oudste jongen en twee meisjes. Moeder heeft naast zich een houder met infuus. Wanneer ik het gesprek volg, blijkt dat moeder in de ochtend naar de dokter was gegaan en bij de verwijzing naar het ziekenhuis direct moest blijven.

Lees verder >